1. Chùa Bổ Đà 

Chùa Bổ Đà còn được gọi là Bổ Đà Sơn Quán Âm Sơn Tự được xây dựng ngay dưới chân núi Phượng Hoàng, tạo nên địa thế rất đẹp. Nơi đây là một trong những ngôi chùa Bắc Giang cổ nhất, được hoàn thành từ thời nhà Lý, cải tạo lại dưới thời vua Lê Dụ Tông, trải qua nhiều lần trùng tu mới mang diện mạo như ngày nay.

Kiến trúc chùa Bổ Đà hiện vẫn giữ được những nét cổ điển trên vật liệu gạch nung, tiểu sành, mái ngói, tường đất… Đặc biệt khu vực cổng và tường đều được xây dựng hoàn toàn bằng đất nền.

Toàn bộ khuôn viên chùa được chia làm các hạng mục: Bồ Đà Sơn, Am Tam Đức, Tứ Ân Tự, ao miếu và vườn tháp. Lối kiến trúc này theo kiểu “nội thông ngoại bế” bao gồm 16 khu vực nhỏ liên hoàn với nhau, tạo nên khung cảnh u tịch và bình dị.

Trong chùa Bồ Đà còn lưu giữ khoảng 40 pho tượng Phật cổ, 97 ngôi tháp cổ được xây bằng đá, gạch và mạch vôi mật mía. Đặc biệt bên trong còn có 1214 thi hài của các tăng ni, Phật tử được gửi lên chùa. Chùa Bồ Đà có giá trị văn hóa sâu sắc bởi lưu giữ bộ ván kinh Phật cổ nhất nước và khoảng 2000 mộc bản cổ.

Ảnh: @nguyenkimthanh287

Địa chỉ: xã Tiên Sơn, huyện Việt Yên, tỉnh Bắc Giang

2. Chùa Vĩnh Nghiêm 

Chùa Vĩnh Nghiêm còn có tên gọi là chùa Đức La được xem là nơi duy nhất còn lưu giữ bộ mộc bản gốc của trường phái Trúc Lâm. UNESCO cũng công nhận 3000 mộc bản có trong chùa Vĩnh Nghiêm là di sản thế giới. Năm 2015, chùa được vinh danh là Di tích quốc gia đặc biệt.

Chùa Vĩnh Nghiêm có vị trí địa linh nằm giữa lưu vực sông Thương và sông Lục Nam, xung quanh là núi Cô Tiên, phía trước là đền Kiếp Bạc và phủ Trần Hưng Đạo.

Chùa Vĩnh Nghiêm được xây dựng từ thời Lý. Ngày nay, khuôn viên chùa rộng khoảng 1ha hài hòa với kiến trúc cổ tạo nên không gian thoáng đãng, bình yên. Bên trong chùa là các tượng Phật phái Trúc Lâm, tượng La Hán, Hộ Pháp.

Chùa Vĩnh Nghiêm là một trong những chùa Bắc Giang còn lưu giữ nhiều hiện vật có giá trị nghiên cứu đặc sắc như: chiếc mõ dài nửa mét khắc chữ Phạn, bộ “Tàng kinh các” rộng tới 10 gian nhà, 3000 bản khắc kinh phật chữ Hán và chữ Nôm… Bên ngoài chùa còn có bia mộ cổ, bia đá, vườn tháp mộ của các vị sư có tiếng.

Đến với chùa Vĩnh Nghiêm, bạn có thể tham quan các khu vực Tiền đường, Thượng điện, Thiêu Hương, Nhà tổ, Gác chuông, hành lang Đông – Tây. Lễ hội chùa được tổ chức thường niên vào ngày 14/2 Âm lịch được rất nhiều du khách quan tâm.

Địa chỉ: làng Đức La, xã Trí Yên, huyện Yên Dũng, tỉnh Bắc Giang

3. Thiền Viện Trúc Lâm Phượng Hoàng 

Thiền Viện Trúc Lâm Phượng Hoàng bắt đầu được xây dựng từ năm 2011, hứa hẹn là địa điểm du lịch tâm linh hút khách nhất ở Bắc Giang.

Thiền viện được xây dựng trên núi Non Vua, thuộc dãy Nham Biền. Khuôn viên thiền viện có Giếng Trời (còn gọi là Thiên huyệt) đem đến tổng thể không gian hài hòa, bình yên và không kém phần hùng vĩ.

Tổng thể thiền viện có diện tích lên tới 18ha, được chia làm nhiều hạng mục: Tam quan, Nhà tổ, Chính điện, Lầu trống, Lầu chuông, Thư quán, Trai đường… Trong đó đẹp nhất là Chính điện gồm 2 tầng, có diện tích 3000m2 có hệ thống tranh vẽ tường mô tả cuộc đời của Đức Phật Thích Ca. Bên trong còn có các tượng Phật Phổ hiền, Thích ca mâu ni, Tổ sư Đạt Ma… được điêu khắc tinh tế.

Hằng năm, thiền viện đón chào hàng nghìn lượt khách trong và ngoài nước đến vãn cảnh, lễ bái, tu học. Nơi đây cũng hứa hẹn kết hợp du lịch sinh thái, nghỉ dưỡng và tâm linh với rất nhiều công trình đang được hoàn thiện.

​Địa chỉ: xã Nham Sơn, huyện Yên Dũng, tỉnh Bắc Giang

4. Chùa Phúc Quang Bắc Giang

Chùa Phúc Quang chỉ cách trung tâm thành phố Bắc Giang khoảng 20km. Chùa được xây dựng dưới thời vua Lê Cảnh Hưng (năm 1723) và được xem là một trong những chùa Bắc Giang cổ nhất. Từ năm 1989 chùa đã được công nhận là di tích lịch sử văn hóa cấp Quốc gia.

Bên trong chùa còn lưu giữ khoảng 90 pho tượng Phật quý. Chùa có tổng thể 35 gian, thiết kế theo lối “nội công ngoại quốc”. Năm 2014, chùa được tu bổ lại gồm có khu vực Chùa chính và nhà Thảo xá. Tổng diện tích khoảng hơn 1000m2. Chùa thu hút nhiều người dân địa phương, khách du lịch tới thăm quan, lễ bái, nhất là vào ngày mồng 1 và ngày Rằm.

Địa chỉ:  xã Tiên Lục, Lạng Giang, Bắc Giang

5. Chùa Thổ Hà 

Chùa Thổ Hà được xem là một trong những ngôi chùa đẹp tiêu biểu của miền Bắc. Mặc dù được tu bổ qua nhiều thời kì, hiện chùa vẫn lưu giữ được 9 bia đá cổ đại, trong đó đặc sắc nhất phải kể đến là bia đá Tam Bảo thị độ bi (năm 1653) và Bia Thủy tạo đại thạch bi (năm 1679).

Chùa Thổ Hà có tên gọi khác là Đoan Minh Tự, được xây dựng từ thế kỉ XVI. Từ ngoài bước vào chùa bạn sẽ đi dọc theo đường lát gạch, di chuyển đến Tam quan, gác chuông rồi đến Tam Bảo, Nhà thờ Tổ. Gác chuông được chạm trổ hình rồng bay phượng múa. Bên trong còn có tượng Phật bà Quan Âm, tượng Phật tổ Như Lai cùng với công trình Động tiên ghi lại cuộc đời của Đức Phật Thích Ca từ khi sinh ra cho đến khi đắc đạo.

Chùa được xây dựng trên làng Thổ Hà – vùng đất có làng nghề nấu rượu, chài lưới, làm gốm.  Làng Thổ Hà còn có nhiều công trình tâm linh thu hút khách ghé thăm như đình Thổ Hà nổi tiếng xứ Kinh Bắc, Từ chỉ làng Thổ Hà còn lưu giữ nhiều tượng Phật và bia đá từ thời phong kiến….

Lễ hội làng Thổ Hà được tổ chức thường niên vào tháng Giêng và tháng Tám Âm lịch có các nghi lễ rước, tế lễ, hát quan họ, tổ chức trò chơi dân gian… được rất nhiều khách thập phương yêu thích.

Bạn nên kết hợp khám phá chùa Thổ Hà và các khu vực nhà cổ, giếng làng, đình làng để thấy được những nét tiêu biểu nhất của Đồng bằng Bắc Bộ.

Địa chỉ: Vân Hà, Việt Yên, Bắc Giang

6. Chùa Kim Tràng 

Chùa Kim Tràng mới được xây dựng lại với kiến trúc Tam bảo, Tiền đường, Nhà tổ, Vườn tháp, Nhà tăng ni… Chùa còn có tên gọi khác là Chân linh ứng tự. Chùa theo trường phái Trúc Lâm Yên Tử. Lễ hội chùa Kim Tràng diễn ra vào ngày 12/1 được coi là lễ giỗ tổ lớn thứ 3 của miền Bắc Việt Nam.

Kiến trúc chùa Kim Tràng cũng theo dáng “nội Công – ngoại Quốc”. Trải qua nhiều lần trùng tu, chùa Kim Tràng vẫn giữ nguyên được kiến trúc cổ, quả chuông công đức từ thời vua Cảnh Thịnh thứ 8. Các công trình Tiền đường, Phật điện, Tam bảo, Nhà khách, Vườn tháp hài hòa với cảnh quan của chùa, đem đến không gian tôn nghiêm.

Trong chùa Kim Tràng còn lưu giữ nhiều tượng Phật tạc bằng gỗ mít sơn son thếp vàng, nổi bật nhất là tượng Đức Ông và Đức Thánh Hiền. Ngoài ra, ở đây còn có tượng 7 vị sư tổ được coi là những bức tượng chỉ riêng chùa Kim Tràng mới có.

Chùa Kim Tràng không chỉ là nơi vãn cảnh mà còn mang nhiều nét kiến trúc độc đáo mang giá trị lịch sử và tôn giáo. Đây là một trong những địa điểm du lịch hấp dẫn khi bạn đến khám phá huyện Tân Yên.

Địa chỉ: thôn Kim Tràng, xã Việt Lập, Tân Yên, Bắc Giang

7. Khu văn hóa tâm linh Tây Yên Tử 

Nhắc đến hệ thống chùa Bắc Giang không thể không kể đến khu vực Tây Yên Tử. Nơi đây không chỉ phát triển du lịch tâm linh mà còn là nơi du lịch sinh thái cực kì hút khách thập phương.

Ngày nay, Tây Yên Tử chia thành 3 khu chính là chùa Hạ, chùa Trung và chùa Thượng. Trong đó tâm điểm là khu vực chùa Hạ có vị trí đẹp, thường xuyên diễn ra các lễ hội tôn giáo kết hợp với nhà hàng, quảng trường, khách sạn, cáp treo, khu nghỉ dưỡng,….

Ảnh: @hoenmeii

Khu vực chùa Trung được xây dựng giữa núi Yên Tử có nhiều đài vọng cảnh, cáp treo, lối đi bộ lên chùa Thượng, nhà hàng, trung tâm mua sắm. Chùa Thượng nằm ở trên cao là đích đến của quá trình leo núi giúp vãn cảnh cực đẹp.

Di tích trọng yếu của Tây Yên Tử là chùa Am Vãi được xây dựng trên độ cao 700m với nhiều công trình như giếng Cổ, dấu chân Phật, hang Gạo, hang Tiền, bàn Cờ Tiên… Tổng diện tích của chùa lên tới 1065ha.

Ngoài ra, bạn cũng đừng bỏ lỡ các thắng cảnh Khuôn Thần, Suối Mỡ, Khe Rỗ, Đồng Cao…

Địa chỉ: Sơn Động, Bắc Giang

8. Chùa Kem Bắc Giang

Mảnh đất Yên Dũng từng nổi tiếng với dải Nham Biền uốn lượn hùng vĩ. Trên ngọn núi Nham Biền có chùa Kem là một trong những chùa Bắc Giang cổ nhất. Chùa Kem còn có tên là Sùng Nham tự có tuổi đời 400 năm tuổi.

Chùa Kem mang dáng vẻ thăng trầm nằm ẩn mình trên núi, đem đến không khí trong lành như cõi tu thuần khiết. Ngôi chùa chỉ cách trung tâm thành phố Bắc Giang khoảng 12km, rất hợp cho chuyến đi trong ngày.

Chùa Kem có phong cảnh sơn thủy hữu tình, tọa lạc trên vùng núi rất đẹp. Hiện nay chùa Kem có các công trình Tam Quan, Nhà tổ, Tam Bảo, Vườn Tháp, nhà Mẫu đều mang phong cách cổ dưới thời Lê Trung Hưng và thời Nguyễn.

Trong chùa còn giữ nhiều đồ thờ, tượng thờ, câu đối, bia đá, hoành phi đều kh��c chữ Hán Nôm mang giá trị văn hóa tâm linh sâu sắc. Lễ hội chùa Kem được diễn ra thường niên vào ngày 11/6, 21/8 và 21/10 Âm lịch được rất nhiều khách thập phương quan tâm.

Địa chỉ:  Nham Sơn, Yên Dũng, Bắc Giang

9. Chùa Khám Lạng

Chùa Khám Lạng được xây dựng ở thôn Bến, có vị trí đắc địa nhìn sang dãy núi Huyền Đinh kì ảo và dòng sông Lục Nam nước trôi lững lờ. Đây cũng là một trong những ngôi chùa Bắc Giang còn bảo tồn được các hiện vật, tài liệu cổ, nổi bật nhất là Hương án đá hoa sen có tuổi đời từ thời Lê Sơ. Hương án này có độ cao 1,2m, rộng 1,4m, dài 3,12m có kiến trúc chạm khắc ấn tượng.

Chùa Khám Lạng được xây dựng bằng các nguyên liệu ngói mũi sen, ngói bò, gạch bì, gạch vuông, ngói mũi lá… đều thuộc giai đoạn niên đại thời Lý Trần đến thời Lê, Nguyễn. Bên trong chùa còn có nhiều đồ sành, sứ, đất nung, bình hoa, chân đèn, lư hương thuộc niên đại thế kỉ 12 đến 19.

Địa chỉ: xã Khám Lạng, huyện Lục Nam, Bắc Giang

10. Chùa Vẽ Bắc Giang

Chùa Vẽ có tuổi đời hàng trăm năm tuổi, cũng là chùa Bắc Giang cổ được nhiều khách thập phương ghé qua. Kiến trúc chùa được xây dựng theo lối “nội Công, ngoại Quốc” thờ tự theo trường phái Lâm tế Bắc tông.

Các tượng Phật của chùa đều được điêu khắc tỉ mỉ, có tuổi đời lên tới 300 năm. Hành lang chùa là 18 tượng La Hán tinh xảo. Ngoài ra còn có khu vực vườn Tháp sau chùa.

Chùa Vẽ còn có tên gọi khác là Huyền Khuê tự. Lễ hội chùa Vẽ được tổ chức thường niên vào ngày mồng 6, 7/1 Âm lịch với nhiều nghi lễ, trò chơi dân gian thu hút nhiều Phật tử. Năm 1994, chùa Vẽ được công nhận là Di tích nghệ thuật cấp quốc gia.

Địa chỉ: xã Nam Xương, tổng Thọ Xương, huyện Lạng Giang, Bắc Giang.

Nguồn tham khảo: https://digiticket.vn/blog/chua-bac-giang/